Samoviy Qurʼon

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Samoviy Qur’on (arabcha: أمّ الکتاب[1]), umumiy islomiy eʼtiqodga koʻra, nozil qilingan Qur’onning dastlabki versiyasidir.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Muqaddas kitob yoki boshqa diniy totemning osmonda saqlanib qolgan arxetipga asoslanganligi haqidagi gʻoya faqat islomga xos emas, balki Alfred Guillaumning soʻzlariga koʻra, „minglab yillar“ „ilk yozgilar“ga borib taqaladi[2][3].

Nozil Qur’onda[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qur’on [Qurʼon 43:4] va [Qurʼon 13:39] oyatlarida „Kitobning onasi“ (umm al-kitab) haqida aytilgan; [Qurʼon 85:22] oyatda „qoʻriqlangan lavha“ (lavh mahfuz) va [Qurʼon 56:78] „yashirin kitob“ (kitob maknun) haqida soʻz boradi. Qur’onning nozil boʻlishi[Qurʼon 17:105] oyatda „nozil qilingan“ deb taʼriflanadi:

"Uni haq ila nozil qildik va u haq ila nozil bo'ldi".[4]

U kalomulloh — Allohning kalomi deb ham ataladi va koʻpchilik musulmonlar uchun Xudo tomonidan yozilgan yoki yaratilgan narsadan farqli oʻlaroq, Xudoning abadiy va yaratilmagan sifati[1]. Osmondagi Qur’on yerdagi Qur’ondan farq qiladi[5][6]. Nozil qilingan Qur’on samoviy Qur’onning aniq nusxasi yoki qisqartirilgan nusxasi ekanligi bahsli. Odatda, Injil va Islomiy Tavrot tushunchasi samoviy Qur’onning bir qismi deb hisoblanadi[1].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Iqtiboslar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 Morgan, Diane. Essential Islam: A Comprehensive Guide to Belief and Practice. ABC-CLIO 2010, 2010 — 30 bet. ISBN 978-0-313-36025-1. Morgan, Diane (2010). Essential Islam: A Comprehensive Guide to Belief and Practice. ABC-CLIO 2010. p. 30. ISBN 978-0-313-36025-1.
  2. Guillaume, Islam, 1954: p.59
  3. Hitti. „The First Book“. aramco world. Qaraldi: 2019-yil 8-aprel.
  4. „Surah Al-Isra“. search-the-Quran.com. Qaraldi: 2019-yil 30-mart.
  5. [Qurʼon 13:39]
  6. [Qurʼon 43:4]

Kitoblar, maqolalar va boshqalar.[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Roslan Abdul-Rahim (December 2017). „Demythologizing the Qur'an Rethinking Revelation Through Naskh al-Qur'an“ (PDF). Global Journal Al-Thaqafah. 7-jild, № 2. 51–78-bet. doi:10.7187/GJAT122017-2. ISSN 2232-0474. Qaraldi: 26 February 2019.
  • Guillaume, Alfred. Islam. Penguin books, 1954.