Qurʼon xronologiyasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Sahifada anʼanaviy islomiy manbalarga koʻra Qurʼon bilan bogʻliq turli voqealar xronologiyasi keltirilgan.

Voqealar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Muhammad[tahrir | manbasini tahrirlash]

Muhammaddan keyin[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • 633-yil. Abu Bakrning buyrugʻi bilan Qurʼon kitob holiga keltirilgan.
  • 645-yildan avvalroq. 2015-yilda Birmingem universitetida saqlanayotgan qo‘lyozma radiokarbon tekshiruvidan oʻtkazilishi natijasida milodiy 568—645-yillar oraligʻida (islom taqvimiga ko‘ra, hijriy 56—25-yillar oralig‘ida) yozilgani aniqlangan.
  • 653-yil. Qurʼon Usmon ibn Affon tomonidan kanonizatsiya qilingan[5].
  • 657-yil. Siffin jangida Qurʼon sahifalari Muoviya qoʻshinlari tomonidan qilichlarga oʻralgan.
  • 661—671-yillar. Qurʼonning saqlanib qolgan eng qadimiy nusxalaridan biri Sana qoʻlyozmasining radiokarbonli tekshiruvda aniqlangan taxminiy sanasi[6].
  • 769-yil. Muqatil ibn Sulaymon ibn Bashiral Balxiyga oid deb hisoblanadigan ilk toʻliq tafsir. Abu Zakariya al-Farra (hijriy 207-yil) tomonidan Maoniy al-Qurʼonning (Qurʼon maʼnosi) yozilishi.
  • 859-yil. Qaroviyyin universitetida eng qadimgi Qurʼon maktabi (madrasa) ochilgan[7].
  • 883-yil. Bizgacha yetib kelgan eng qadimgi va yirik tafsir toʻplamlaridan biri boʻlgan Tafsir at-Tabariy yozib tugallangan.
  • 884-yil. Qur'onning chet tiliga birinchi toʻliq tarjimasi[8].
  • 1609-yil. Toj Mahaldagi Qurʼon xattotligi Abdul Haq, aka Amanat Xon tomonidan yaratilgan.
  • 1649-yil. Qirol Charlz I ruhoniysi Aleksandr Ross tomonidan Qurʼonning maʼlum boʻlgan ingliz tilidagi birinchi tarjimasi[9].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. When The Moon Split - Page 35
  2. Encyclopedia of World Religion, Johannes P. Schadé - 2006
  3. Saddam's Word : The Political Discourse in Iraq: 1998 Page 189
  4. 110. Surah An Nasr (The Help) - Sayyid Abul Ala Maududi
  5. Does archaeology support the Qur'an? [IsaAlMasih.net]
  6. Sadeghi, Behnam; Bergmann, Uwe (1 January 2010). "The Codex of a Companion of the Prophet and the Qurān of the Prophet". Arabica 57 (4): 343–436
  7. „Forum“.
  8. „English Translations of the Quran » Crescent“. 2014-yil 29-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 14-may.
  9. "From scholarship, sailors and sects to the mills and the mosques". The Guardian (Guardian News and Media Limited). 2002-06-18