Turkiya milliy futbol terma jamoasi

Turkiya milliy futbol terma jamoasi
Tahallusi	Ay-Yıldızlılar; (The Crescent-Stars); Bizim Çocuklar; (The Our Boys)
Assotsiatsiya	Turkish Football Federation (TFF)
Konfederatsiya	UEFA (Europe)
Bosh murabbiy	Stefan Kuntz
Sardor	Hakan Çalhanoğlu
Eng koʻp oʻynagan futbolchi	Rüştü Reçber (120)
Eng yaxshi toʻpurar	Hakan Şükür (51)
Uy stadioni	Various
FIFA kodi	TUR
Fayl:Kit socks tur22h.png Birinchi forma	Fayl:Kit socks tur22a.png Ikkinchi forma
FIFA Reytingi
Hozirgi	41 ▬ (20 July 2023)
Eng yuqori	5 (June 2004)
Eng past	67 (October 1993)
Birinchi xalqaro oʻyin
	Turkiya 2-2 Ruminiya ; (Istanbul, Turkey; 26 October 1923)
Eng yirik gʻalaba
	Turkiya 7-0 Suriya ; (Ankara, Turkey; 20 November 1949) ; Turkiya 7-0 Janubiy Koreya ; (Geneva, Switzerland; 20 June 1954) ; Turkiya 7-0 San Marino ; (Istanbul, Turkey; 10 November 1996)
Eng yirik magʻlubiyat
	Polsha 8-0 Turkiya ; (Chorzów, Poland; 24 April 1968) ; Turkiya 0-8 Angliya ; (Istanbul, Türkiye; 14 November 1984) ; Angliya 8-0 Turkiya ; (London, England; 14 October 1987)
Jahon chempionati
Ishtiroki	2 (Ilk marta 1954-yili)
Eng yaxshi natijasi	Third place (2002)
European Championship
Ishtiroki	5 (Ilk marta 1996-yili)
Eng yaxshi natijasi	Semi-finals (2008)
Olympic Games
Ishtiroki	6 (Ilk marta 1924-yili)
Eng yaxshi natijasi	Quarter-finals (1948, 1952)
Konfederatsiyalar kubogi
Ishtiroki	1 (Ilk marta 2003-yili)
Eng yaxshi natijasi	Third place (2003)
Vebsayt	tff.org

Turkiya milliy futbol terma jamoasi Turkiya Respiblikasining futbol boʻyicha milliy terma jamoasi boʻlib, Turkiya Futbol Federatsiyasi tomonidan idora etiladi.

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dastlabki chiqishlar va birinchi turnirlar

Turkiya futbol terma jamoasi 1923-yildan beri o'z tarixini yuritmoqda, garchi turk jamoalari 1896-yilgi Olimpiada oʻyinlarida qatnashgan bo'lsalar ham. Aynan Turkiya bilan 1930-yillarda Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi terma jamoasi ko'pincha do'stlik o'yinlarini o'tkazgan. Rasmiy ravishda Turkiya 1950-yilda jahon chempionatlarining saralash bosqichlariga kirdi: o'sha paytda u saralash siklida Suriyani 7:0 hisobida mag'lub etdi va final raundiga yo'llanma oldi, ammo moliyaviy muammolar tufayli turnirda ishtirok eta olmadi^[4].

Turkiya 1954-yilgi jahon chempionatida ishtirok etish uchun Ispaniyaga ikki o'yinli qarama-qarshilikda qatnashdi. Birinchi o'yinda turk jamoasi ispanlarga 1:4 hisobida mag'lub bo'ldi, ammo javob o'yinida 1:0 hisobida g'alaba qozonish ushbu jamoalar o'rtasida 3-o'yinni o'tkazishga imkon berdi hayajonli va qattiq o'yin 2:2 hisobida yakunlandi va Turkiyaning asosiy turnirdagi o'rni tanga tashlash bilan aniqlandi. Turklar yuqori darajadagi vengerlar va Germaniya jamoasi bilan guruhda bo'lish baxtiga muyassar bo'lishdi, garchi turnirning g'ayrioddiy formati tufayli Turkiya Vengriya bilan o'ynamagan bo'lsa ham: jamoa nemislarga 1:4 hisobida mag'lub bo'ldi, ammo keyinchalik Koreya Respublikasi terma jamoasini 7:0 hisobida mag'lub etdi. Guruhdan chiqish huquqi uchun o'yinda turklar GFR jamoasiga 2:7 hisobida mag'lub bo'lishdi.

Milliy chempionat darajasining o'sishiga va turk klublarining Yevropa maydonidagi yaxshi ko'rsatkichlariga qaramay, 1960-yillar mamlakat terma jamoasi uchun muvaffaqiyatsiz davr. 1970-yillarda Turkiya jahon va Yevropa chempionatlari uchun saralash turnirlarida o'rtacha o'rinni egallagan, hatto bu turnirlarga o'tish imkoniyati ham bo'lmagan^[5].

80-yillarda (1984 va 1987) Turkiya o'z tarixidagi eng katta mag'lubiyatga uchradi va Angliyaga ikki marta 0:8 hisobida mag'lub bo'ldi. 1990-yilgi jahon chempionatiga saralash o'yinlari doirasida faqat oxirgi o'yinda muvaffaqiyatsizlik Turkiya terma jamoasini chempionat bortidan ortda qoldirdi, ammo 1999-yilgi Yevropa chempionatiga tanlov doirasida turklar guruhda oxirgi o'rinni egalladi. Ularning 1990-yillardagi yagona muhim chiqishlari 1996-yilgi Yevropa chempionatida o'ynash edi, ammo Turkiya uchta o'yinda ham hech qanday gol urmasdan mag'lub bo'ldi.

Tarkibi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2023-yil 16 va 19-iyun kunlari Latviya va Uels terma jamoalariga qarshi Yevro-2024 saralash oʻyinlariga quyidagi futbolchilar chaqirildi^[6].

Oʻyinlar va gollar Uelsga qarshi oʻyindan keyin 2023 yil 19 iyun holatiga koʻra toʻgʻri

0#0	pos.	Futbolchi	Tugʻilgan sanasi (yosh)	Ishtiroki	Gollari	Klubi
1	1DA	Mert Günok	1-mart 1989-yil (1989-03-01) (35 yosh)	26	0	TUR Beşiktaş
12	1DA	Muhammed Şengezer	5-yanvar 1997-yil (1997-01-05) (27 yosh)	0	0	TUR İstanbul Başakşehir
23	1DA	Uğurcan Çakır	5-aprel 1996-yil (1996-04-05) (28 yosh)	22	0	TUR Trabzonspor

2	2HM	Zeki Çelik	17-fevral 1997-yil (1997-02-17) (27 yosh)	38	2	ITA Roma
3	2HM	Merih Demiral	5-mart 1998-yil (1998-03-05) (26 yosh)	39	2	ITA Atalanta
4	2HM	Samet Akaydin	13-mart 1994-yil (1994-03-13) (30 yosh)	1	0	TUR Fenerbahçe
13	2HM	Eren Elmalı	7-iyul 2000-yil (2000-07-07) (23 yosh)	9	0	TUR Trabzonspor
14	2HM	Abdülkerim Bardakcı	7-sentyabr 1994-yil (1994-09-07) (29 yosh)	2	1	TUR Galatasaray
15	2HM	Ozan Kabak	25-mart 2000-yil (2000-03-25) (24 yosh)	22	1	GER 1899 Hoffenheim
20	2HM	Ferdi Kadıoğlu	7-oktyabr 1999-yil (1999-10-07) (24 yosh)	11	0	TUR Fenerbahçe
22	2HM	Cenk Özkacar	6-oktyabr 2000-yil (2000-10-06) (23 yosh)	3	0	SPA Valencia

5	3YH	Salih Özcan	11-yanvar 1998-yil (1998-01-11) (26 yosh)	11	0	GER Borussia Dortmund
6	3YH	Orkun Kökçü	29-dekabr 2000-yil (2000-12-29) (23 yosh)	22	2	POR Benfica
8	3YH	İrfan Kahveci	15-iyul 1995-yil (1995-07-15) (28 yosh)	26	2	TUR Fenerbahçe
10	3YH	Hakan Çalhanoğlu (captain)	8-fevral 1994-yil (1994-02-08) (30 yosh)	78	17	ITA Internazionale
16	3YH	İsmail Yüksek	26-yanvar 1999-yil (1999-01-26) (25 yosh)	6	1	TUR Fenerbahçe
18	3YH	Salih Uçan	6-yanvar 1994-yil (1994-01-06) (30 yosh)	2	0	TUR Beşiktaş
21	3YH	Arda Güler	25-fevral 2005-yil (2005-02-25) (19 yosh)	4	1	ESP Real Madrid

7	4HJ	Kerem Aktürkoğlu	21-oktyabr 1998-yil (1998-10-21) (25 yosh)	21	4	TUR Galatasaray
9	4HJ	Barış Alper Yılmaz	23-may 2000-yil (2000-05-23) (24 yosh)	5	0	TUR Galatasaray
11	4HJ	Umut Nayir	28-iyun 1993-yil (1993-06-28) (30 yosh)	4	1	TUR Ümraniyespor
17	4HJ	Cengiz Ünder	14-iyul 1997-yil (1997-07-14) (26 yosh)	49	16	FRA Marseille
19	4HJ	Kenan Karaman	5-mart 1994-yil (1994-03-05) (30 yosh)	31	6	GER Schalke 04
	4HJ	Umut Bozok	19-sentyabr 1996-yil (1996-09-19) (27 yosh)	1	0	TUR Trabzonspor

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ „Türkiye sneak through as best third-placed team“. UEFA (2015-yil 14-oktyabr). Qaraldi: 2015-yil 13-mart.
↑ Jeffree, Iain „FIFA Country Codes“. RSSSF (2015-yil 6-avgust). Qaraldi: 2016-yil 10-yanvar.
↑ „The FIFA/Coca-Cola World Ranking“. FIFA (2023-yil 20-iyul). Qaraldi: 2023-yil 20-iyul.
↑ „Latest Men’s World Ranking“. Qaraldi: 2024-yil 28-may.
↑ „sport-express“. Qaraldi: 2024-yil 28-may.
↑ „Final Squad“. Twitter. TFF.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Turkiya Futbol Federatsiyasi rasmiy sayti

Futbolga oid ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.

Manba xatosi: <ref> tags exist for a group named "lower-alpha", but no corresponding <references group="lower-alpha"/> tag was found

[1] „Türkiye sneak through as best third-placed team“. UEFA (2015-yil 14-oktyabr). Qaraldi: 2015-yil 13-mart.

[FIFACode-2] Jeffree, Iain „FIFA Country Codes“. RSSSF (2015-yil 6-avgust). Qaraldi: 2016-yil 10-yanvar.

[FIFA_World_Rankings-3] „The FIFA/Coca-Cola World Ranking“. FIFA (2023-yil 20-iyul). Qaraldi: 2023-yil 20-iyul.

[5] „Latest Men’s World Ranking“. Qaraldi: 2024-yil 28-may.

[6] „sport-express“. Qaraldi: 2024-yil 28-may.

[7] „Final Squad“. Twitter. TFF.

[1]

[2]

[3]

[lower-alpha 1]

[4]

[5]

[6]