Esfand

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Esfand (forscha: اسفند[1]) — Eron va Afgʻonistonning rasmiy hijriy yil taqvimi oʻn ikkinchi va oxirgi oyi[1]. Ushbu oy yigirma toʻqqiz kundan[1], kabisa yilida esa oʻttiz kundan iborat[2]. Esfand Grigoriy taqvimi boʻyicha fevral oyida boshlanib, mart oyida tugaydi. Ushbu oy dariy tilida Hut, pushtu tilida Kab deb nomlanadi.

Esfand oyi qish faslining uchinchi va oxirgi oyi hisoblanib, undan keyin Farvardin oyi keladi[1].

Voqealar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • 1292-yil Esfand oyining 28-kuni — xokkey tarixidagi birinchi Stanley kubogi finalida Toronto xokkey klubi Milliy xokkey assotsiatsiyasi (NHA) chempion jamoasi Tinch okeani sohilidagi xokkey assotsiatsiyasi (PCHA) chempioni Viktoriya Aristokratlariga qarshi oʻyinda gʻalaba qozongan.
  • 1316-yil Esfand oyining 26-kuni — Germaniyaning Avstriyani oʻziga qoʻshib olish maqsadida Anshlyuss siyosati amalga oshirilgan.
  • 1328-yil Esfand oyining 13-kuni — Hindistonning Nyu-Dehli shahrida 1951-yilgi Osiyo oʻyinlarining ochilish marosimi boʻlib oʻtgan, ushbu musobaqa sport tarixidagi ilk Osiyo oʻyinlari hisoblanadi.
  • 1366-yil Esfand oyining 3-kuni — SSSRda Askeran gʻalayonlari — Qorabogʻ mojarosi boshlangan.
  • 1373-yil Esfand oyining 29-kuni — Tokio metrosiga sarin hujumi amalga oshirilgan.
  • 1384-yil Esfand oyining 12-kuni — Jahon beysbol klassikasining ilk oʻyinlari — 2006-yilgi zamonaviy xalqaro beysbol turniri ochib berilgan.
  • 1389-yil Esfand oyining 20-kuni — Yaponiyaning Fukusima shahrida kuchli zilzila sodir boʻlgan.
  • 1400-yil Esfand oyining 5-kuni — 2022-yilda Rossiya Ukrainaga bostirib kirgan.

Kuzatuvlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Esfandning 5-kuni — Sepandārmazgān, yaʼni qadimgi Eronda ayollar kuni.
  • Esfandning 5-6-kunlari — Vatan himoyachilari kuni, Bruney milliy kuni.
  • Esfandning 6-7-kunlari — Estoniyada Mustaqillik kuni.
  • Esfandning 12-13-kunlari — Bolgariyada Ozodlik kuni.
  • Esfandning 15-kuni — Eronda daraxtzorlar kuni. Odatda, 5-mart sanasidan boshlanadigan daraxtzorlar kuni Qayta ishlanadigan tabiiy resurslar haftaligidan boshlanadi va 12-martda tugaydi.
  • Esfandning 17-18-kunlari — Xalqaro xotin-qizlar kuni.
  • Esfand oyining 26-27-kunlari — Avliyo Patrick kuni.
  • Esfand oyining 28-29-kunlari — Avliyo Jozeph kuni.
  • Esfand oyining oxirgi seshanbasi — Eronning Chaharshanbe Suri festivali (ushbu bayram Navroʻz yaʼni Eron Yangi yilining ilk festivali hisoblanadi) nishonlanadigan kun.

Marosimlar va bayramlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Fonuslar bayrami — Xitoy Yangi yilidan keyin 15 kun davomida oʻtkaziladi, ushbu bayram kunlari shu oyning birinchi yoki ikkinchi haftasiga toʻgʻri keladi.
  • Frawardigan — Zardushtiylarning oʻliklarni xotirlash davri, ushbu davr odatiy yillarda Esfand oyining 19-29-kunlariga, kabisa yilida 20-30-kunlariga toʻgʻri keladi.

Vafot etganlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 „Months and Seasons - Persian Vocabulary“ (2014). Qaraldi: 2014-yil 8-sentyabr.
  2. Heydari-Malayeri. „A concise review of the Iranian calendar“ (2006-yil 11-dekabr). Qaraldi: 2022-yil 8-iyul.