Kontent qismiga oʻtish

Dorothy Olsen

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Dorothy Olsen
Tavalludi
Dorothy Eleanor Kocher

10-iyul 1916-yil (1916-07-10) (107 yosh)
Vafoti 23-iyul 2019-yil(2019-07-23)
(103 yoshda)
Washington
Fuqaroligi AQSh
Otasi Ralph Chiston Kocher

Dorothy Olsen(qizlik familyasi: Kocher; 1916-yil 10-iyul — 2019-yil 23-iyul) amerikalik uchuvchi va Ikkinchi Jahon urushi davrida Ayollar havo kuchlari uchuvchilar guruhi(WASPs) aʼzosi edi. Olsen Oregon shtatining Woodburn shahrida tavallud topgan va aynan shu shahardagi oilasiga tegishli boʻlgan fermada yoshlik davrini oʻtkazib shu yerda oʻsgan. Uni yoshligidan aviatsiyaga va uchuvchilikga qiziqishi yuqori boʻlgan. 1939-yilda ayollarning uchuvchi boʻlishi odatiy holga aylangan paytda uchuvchilik guvohnomasini, qoʻlga kiritgan. 1943-yilda Olsen yangi tashkil etilgan WASPlarga davlat xizmatichisi(xodimi) sifatida ishga tayinlangan. Texasdagi mashgʻulotdan soʻng Kaliforniyaning Long-Bich shahridagi Sixth Ferrying guruhiga tayinlandi va u yerda yangi samolyotlarni ular qurilgan zavodlardan AQSh aviabazalariga yetkazishda xizmat koʻsatgan. Olsen 20 dan ortiq turdagi harbiy samolyotlarda, jumladan P-51 Mustang va ikki dvigatelli P-38 Lightning kabi yuqori samarali qiruvchi samolyotlarda uchgan, ular bombardimonchilar kabi kattaroq samolyotlardan koʻra afzal koʻrgan, u ayniqsa P-51 Mustang da uchishni yoqtirgan. Urushdan keyin Olsen uchuvchilikdan nafaqaga chiqgan va Vashington shtatiga koʻchib oʻtgan, u yerda Olsen turmushga chiqgan, oila qurgan va umrining oxirigacha yashagan. 2009-yilda u urush davridagi xizmatlari uchun Kongress oltin medali bilan taqdirlangan. Olsen 2019-yilda 103 yoshida vafot etgan.

Hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dorothy Eleanor Olsen 1916-yil 10-iyulda Oregon shtatining Portlend shahri yaqinidagi Woodburn shahrida Ralf va Frensis (Zimmering) Kocher oilasida tugʻilgan va oilaning kichik fermasida oʻsgan[1]. Sakkiz yoshida u „Germaniyaning Qizil Ritsari“ni, Floyd Gibbonsning Birinchi jahon urushi haqidagi uchuvchi ace Manfred fon Rixthofenning tarjimayi holini oʻqib chiqib, samolyotlarda uchishga qiziqishi ortgan va uchib koʻrishga qaror qilgan[2][3][4]. Olsenning birinchi parvoz qilishi edi, bu esa uni uchish saboqlarini olishga undagan. Xabarlarga koʻra, parvoz narxi uning butun hamyonidagi pullarni tugatgan. 2011-yilda Olsen Chinook Observeriga shunday dedi:

 

From the time I was a little girl and jumped from the top of our barn in Woodburn, Oregon, and into the hay until the time I was flying night missions as a Woman Airforce Service Pilot (WASP) over moon-lit Texas during World War II, I just loved to fly.

Oʻrta maktabni tugatgandan soʻng, Olsen qisqa vaqt ichida raqs oʻqituvchisi boʻlib ishlagan. 1939-yilda shaxsiy uchuvchilik guvohnomasini olgan. Xabar qilinishicha, Portlend hududida shaxsiy uchuvchilik guvohnomasiga ega boʻlgan uchta ayoldan biri Olsen Woodburn Flying Club (u oʻn toʻqqiz erkak orasida yagona ayol uchuvchi bo'lgan) va Civil Air bilan uchgan ham yagona ayol uchuvchi bo'lgan.

WASPlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

1942-yil sentyabr oyida Nensi Harkness Love boshchiligidagi ayollar yordamchi parom otryadi tuzilgan. Eskadron oʻrtacha 1100 soatlik uchish tajribasiga ega boʻlgan tijorat uchuvchi litsenziyasiga ega boʻlgan ayollarni qoʻshimcha mashgʻulotlarga muhtoj boʻlmasdan harbiy samolyotlarni parom qilish uchun yollagan. Xuddi shu oyda Jaklin Kokran boshchiligida Ayollar uchishi boʻyicha oʻquv otryadi tuzilgan. Bu guruh kamroq tajribali uchuvchi ayollarni oʻz tarkibiga oldi va ularga Harbiy havo kuchlari oʻquv qoʻmondonligining kursantlar oʻquv dasturi bilan taqqoslanadigan harbiy samolyotlarda uchish boʻyicha qoʻshimcha taʼlim bergan. 1943-yilning yozida bu ikki birlik Ayollar havo kuchlari xizmati uchuvchilari guruhini (WASP) tashkil qilish uchun birlashtirilgan. WASPlar davlat xizmati xodimlari sifatida jangovar boʻlmagan uchish ishlarini oldilar, jumladan parvoz boʻyicha koʻrsatmalar, planerlarni tortib olish va oʻq otish amaliyoti, muhandislik sinov parvozlarini amalga oshirish va samolyotlarni tashish.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]