Kontent qismiga oʻtish

Andoza:Rux

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Ruxning davriy jadvaldagi oʻrni
30 MisRuxGalliy
-

Zn

Cd
Kimyoviy unsurlar davriy jadvaliVodorodGeliyLitiyBerilliyBorUglerodAzotKislorodFtorNeonNatriyMagniyAlyuminiyKremniyFosforOltingugurtXlorArgonKaliyKalsiySkandiytitanVanadiyXromMarganetsTemirKobaltNikelMisRuxGalliyGermaniyMargimushSelenBromKriptonRubidiyStronsiyIttriySirkoniyNiobiyMolibdenTexnetsiyRuteniyRodiyPalladiyKumushKadmiyIndiyQalaySurmaTellurYodKsenonSeziyBariyLantanSeriyPrazeodimNeodimPrometiySamariyYevropiyGadoliniyTerbiyDisproziyGolmiyErbiyTuliyItterbiyLyutetsiyGafniytantalVolframReniyOsmiyIridiyPlatinaOltinSimobTalliyQoʻrgʻoshinVismutPoloniyAstatRadonFransiyRadiyAktiniyToriyProtaktiniyuranNeptuniyPlutoniyAmeritsiyKyuriyBerkliyKaliforniyEynshteyniyFermiyMendeleviyNobeliyLourensiyRezerfordiyDubniySiborgiyBoriyXassiyMeytneriyDarmshtadtiyRentgeniyKopernitsiyUnuntriyFleroviyUnunpentiyLivermoriyUnunseptiyUnunoktiy
Kimyoviy unsurlar davriy jadvali
30Zn
Oddiy moddaning tashqi koʻrinishi
Ruxning tashqi koʻrinishi
Allotropik shakllari yoʻq
Atom xossalari
Nomlanishi, belgisi, raqami Rux, Zn, 30
Guruhi turi Oʻtish metallar
Guruhi, davri, bloki 12, 4, d
Atomi massasi
(molyar massasi)
65,39 m. a. b. (g/mol)
Elektron konfiguratsiyasi [Ar] 3d104s2
Elektron qobiq boʻyicha elektronlari 2,8,18,2
Atomi radiusi 138 pm
Kimyoviy xossalari
Kovalent radiusi 125 pm
Van-der-Vaals radiusi 139 pm
Ion radiusi (+2e) 74 pm
Elektrmanfiyligi 1,65 (Poling shkalasi boʻyicha)
Elektrod potensiali -0,76 V
Oksidlanish darajalari +2 +1, 0 (amfoter oksidida)
Ionlanish energiyasi 1‑chisi: 905,8(9,39) kJ/mol (eV)
2‑chisi: 1733,3 kJ/mol (eV)
3‑chisi: 3833 kJ/mol (eV)
Oddiy moddaning termodinamik xossalari
Termodinamik fazasi Qattiq
Zichligi (n.sh.da) 7,133 g/sm³
Zichligi (e.h.da) 6.57 g/sm³
Erish harorati 692 K
Qaynash harorati 1180 K
Uchlangan nuqtasi 692.687 K (420°C), 100 kPa
S. erish issiqligi 7,28 kJ/mol
S. bugʻlanish issiqligi 114,8 kJ/mol
Molyar issiqlik sigʻimi 0,388 J/(K·mol)
Molyar hajmi 9,2 sm³/mol
Toʻyingan bugʻ bosimi (ITS-90 boʻyicha)
P (Pa) 1 10 100 1 K 10 K 100 K
T (K) da 610 670 750 852 990 1179
Oddiy moddaning kristall panjarasi
Kristall tuzilishi hexagonal close-packed (hcp)
Ruxning hexagonal close packed kristall tuzilishi
Panjara parametrlari: a = 2.6648 Å
c = 4.9468 Å
c/a nisbati 1.8563494446112
Debay harorati 234 K
Boshqa xarakteristikalari
Magnit tuzilishi diamagnetik
Solishtirma qarshiligi (20 °C) 59 Om·m
Issiqlik oʻtkazuvchanligi (300 K) 116 Vt/(m·K)
Issiqlikdan kengayishi (25 °C) 30.2
Tovush tezligi (20 °C) 3850 m/s
Yung moduli 108 GPa
Siljish moduli 43 GPa
Puasson koeffitsienti 0.25
Moos qattiqligi 2.5
Brinell qattiqligi 412 MPa
CAS raqami 7440-66-6
Ruxning tarixi
Topilgan joyi Hindiston
Kashf qilingan yili Eramizdan avvalgi 1000-yildan oldin
Ruxdan foydalanish
Sanoatda Metallarni korroziyadan saqlash
Tibbiyotda Malham
Rux jahon miqyosida
Jahon zaxiralari 350000[1]  ming tonna
Koniga boy davlatlar Rossiya, Avstraliya, Qozogʻiston va boshqalar[1]
Ishlab chiqarilishi (d.b.) 11 277  ming tonna/yil
Ishlab chiqaruvchilar (e.y.) Xitoy, Avstraliya, Peru, AQSH va boshqalar
Tan narxi 1600[2]  $ (AQSH)/tonna
Eksportchilari (e.y.) Avstraliya, Kanada, Xitoy va boshqalar
Importchilari (e.y.) AQSH, Germaniya va boshqalar[1]
Eng uzoq yashovchan izotoplari
Izo IT YYD YSH YE (MeV) YM
64Zn 48.6% >2.3×1018 y (β+β+) 1.096 64Ni
65Zn sin 243.8 k ε 1.3519 65Cu
γ 1.1155
66Zn 27.9% 66Zn stabil 36 ta neytronlar bilan
67Zn 4.1% 67Zn stabil 37 ta neytronlar bilan
68Zn 18.8% 68Zn stabil 38 ta neytronlar bilan
69Zn sin 56 min β 0.906 69Ga
69mZn sin 13.76 st β 0.906 69Ga
70Zn 0.6% >1.3×1016 y (ββ) 0.998 70Ge
71Zn sin 2.4 min β 2.82 71Ga
71mZn sin 3.97 k β 2.82 71Ga
72Zn sin 46.5 st β 0.458 72Ga

Qavsga olingan yemirilish shakllari bashorat qilingan, lekin hozircha kuzatilgani yoʻq

  1. 1,0 1,1 1,2 „Jahon rux bozori“ (ruscha). Ereport. Qaraldi: 8-aprel, 2015.
  2. „Jahon rux bozori“ (ruscha). Cmmarket. Qaraldi: 8-aprel, 2015.
Documentation icon Andoza hujjati[koʻrib chiqish] [tahrirlash] [tarix] [yangilash]